Afgelopen maandag had ik mijn presentatie over de ondergang van een christelijk Hongarije en dit ging vooral over het antisemitisme van de hongaarse kerken tegen de Joden. Bijzonder en bijzonder moeilijk aan deze presentatie was dat het in het Duits was. Op zich niet een groot probleem, alleen mijn bronnen waren in het Engels. Toch was het gelukt en was ik zeer tevreden over de presentatie.
Erg verrassend voor mijzelf was dat het antisemitisme in Hongarije veel eerder was dan in andere delen van Europa. Dit is extra verrassend door het feit dat de Hongaren voor de Eerste Wereldoorlog juist zo liberaal waren ook ten opzichte van de Joden. Er woonden dan ook zeer veel Joden in Boedapest, o.a. nog te zien aan de vele synagogen daar en ook de grootste synagoge van Europa en de tweede van de wereld.
Echter na de Eerste Wereldoorlog kwam er een ommekeer en waren het vooral de kerken die antisemitisch waren. Zij wilden terug naar een christelijk Hongarije, zoals het 1000 jaar geleden ook gesticht was. Ze gebruikten de geschiedenis om de toekomst te rechtvaardigen. Eigenlijk onmogelijk, want Hongarije was daarvoor Heidens hebben die dan niet de eerste rechten en ook de Moslims hebben 145 jaar over Hongarije geheerst.
Echter voor de kerken had het antisemitisme ook grenzen. Voor de kerken was het Jodendom een religie en de Joden werden niet gezien als ras, zoals in Duitsland. Ook was de kerk bang dat de staat ging bepalen wat religieus was. Echter in 1944 deden de kerken weinig tegen de transporten van de hongaarse Joden naar Auswitz, wat voor de kerken toch te ver ging, maar de staat bepaalde hier wie een Jood was.
Aan het einde van mijn presentatie had ik dan nog twee discussiepunten die gerelateerd zijn aan de hongaarse situatie en ook aan het huidige Europa. Misschien mooi om even bij stil te staan:
- Tegenwoordig wordt gesproken over een Joods-christelijk Europa, zoals de Hongaren dit deden over een christelijk Hongarije. Kunnen wij met het verleden het heden en de toekomst legitimeren?
- De hongaarse kerken waren bang dat de staat ging bepalen wie religieus waren en wie niet. Toch moet ook in het heden de staat een positie innemen t.o.v. religie. De staat heeft namelijk in de maatschappij te maken met religie en moet er een mening overgegeven of er naar handelen. Maar mag de staat bepalen wat religieus is en wat niet of moet de staat dit?
Toch interessant en nuttig om vanuit een situatie in het verleden dan zo naar het heden te kijken, wij weten namelijk allemaal wat er door het streven naar een christelijk Hongarije met de Joden is gebeurd!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten